SPANJE

Reino de España

MADRID  & TOLEDO

Madrid is een samenvatting van het Spaanse leven. Meer dan een tiende van de bijna 40 miljoen Spanjaarden woont in de hoofdstad. In juni 2010 wordt het dan ook tijd voor een citytripje naar dé stad van alle Spanjaarden.
Ryanair vliegt vanuit Eindhoven naar Aeropuerto Barajas, zo'n 12 km van het centrum. Het uitgebreide en efficiënte metronetwerk brengt me vanuit de luchthaven met enkele keren overstappen in een goed half uur naar hartje stad bij La Puerta del Sol. Hier is het te doen en dat merk je. Samen met mij wringen drommen mensen zich vanuit de metrotunnel omhoog naar dit centrale punt: winkelend publiek, zakenlui, studenten en toeristen. Je kunt over de koppen lopen.
Even om de hoek ligt het hostel waar ik de komende nachten zal doorbrengen. Een ideale locatie, waarbij de diverse bezienswaardigheden die ik wil aandoen te voet te bereiken zijn. Alhoewel de metro in alle uithoeken van de stad komt, is er geen betere manier dan de stad al wandelend in je op te nemen en het Spaanse leven te proeven.

La Puerta del Sol is niet wat je noemt een gezellig Spaans pleintje. Hier begint een aantal belangrijke wegen die naar alle delen van de stad leiden. Niet alleen verkeerstechnisch maar ook geografisch gezien is de Puerta del Sol het middelpunt van Spanje. Vanaf hier worden de afstanden naar steden binnen en buiten Spanje gemeten. Het beeld van de beer en de boom El Oso y el Madroño is een van de symbolen van de stad.
Op oudejaarsavond kijken alle Spanjaarden naar de klok van Casa de Correos boven het plein en eten op de slagen ervan hun twaalf druiven. Dat brengt ze geluk voor het nieuwe jaar.

Als ik m'n tas en jas heb achtergelaten in het hostel en op het terrasje voor de deur wat bijgekomen ben van de reis vanuit Eindhoven kan de wandeling beginnen. Het is heerlijk weer, zonnig en niet te heet om te lopen. Je voelt de heldere lucht en bries die Madrid als hoogste hoofdstad van Europa op 650m te danken heeft aan de ligging dichtbij de bergen. Alhoewel door het landklimaat de temperaturen behoorlijk kunnen oplopen in de zomer, is het nu prima wandelweer door de droge berglucht.
Ik besluit eerst het koninklijk paleis en de paleistuinen op te gaan zoeken.
Het Palacio Real wordt gebruikt voor staatsaangelegenheden maar is daarbuiten ook geopend voor het publiek. Ik heb nog meer te zien en hou het bij een blik op de Plaza de la Armeria waar de koninklijke wapenverzameling is ondergebracht en een wandeling door de paleistuinen.

Van de paleistuinen Jardines de Sabatini wandel ik verder naar het mooie Parque del Oeste. Het westelijk park vormt de groene voortzetting van het Plaza de Espana.
In het park staat de Templo de Debod, een Egyptische tempel uit de 4e eeuw. De tempel stond oorspronkelijk aan de Nijl en zou door de bouw van de Aswan-dam net als de andere tempels en bouwwerken onder water komen te staan. Als dank voor de Spaanse hulp bij de bouw van de dam schonk de Egyptische regering de tempel aan Spanje.

De templo de Debod is een geschenk van de Egyptenaren

Op de Gran Via, een canyon van betonnen hoogbouw in Amerikaanse stijl dat symbool staat voor het Madrid van de 20e eeuw, ga ik bij de Mac Donalds een halve liter cola halen om het vochtgehalte op peil te houden. Op het terras aan de kosmopolitische Gran Via is rustig zitten er niet bij. Het is een drukte van belang, een voorbij razende bus sleurt de parasol waaronder ik zit een stukje met zich mee. De zijstraten zijn veelbezochte winkelstraten, op vrijdagavond schijnen hier al gauw zo'n 20.000 Madrilenen te komen voor het uitgaansleven, de bioscopen en om te winkelen.
Ik loop even het warenhuis El Corte Inglés binnen maar moet me bij het shoppen beperken tot de onverbiddelijke handbagage-limit van Ryanair. Echte koopjes ben ik hier ook niet tegengekomen.
De winkelstraat komt weer uit op de Puerta del Sol. Ik vervolg mijn weg over de Calle Mayor, het is tijd om de terrasjes op het plein op te gaan zoeken om de inwendige mens weer eens te versterken.

Als ik nieuwsgierig door een poort en donker gangetje loop waar een zwerver ligt te pitten, kom ik toevallig uit op een prachtig plein, omringd door gevels en gebouwen in renaissancestijl. Dit kan niet anders dan het Plaza Mayor zijn, het plein waar eeuwenlang duizenden toeschouwers de stiergevechten, toneelvoorstellingen, staatsdefile's en excecuties kwamen volgen. Nu hangt er vooral een toeristische sfeer met onder de arcaden souvenierswinkeltjes en vele terrasjes en tapasbars met toeristenprijzen.
Het plein ligt aan de calle Mayor, maar is niet, zoals ik had verwacht, te zien vanaf de weg omdat het in feite een binnenplaats is.

Het is stijlvol wandelen over de Paseo del Prado, het oudste gedeelte van een 5km lange avenue die omzoomd wordt door hoge bomen en statige huizen en een groot park op de achtergrond.
Hier staan drie van de meest indrukwekkende kunstmusea met de grootste concentraties openbaar toegankelijke kunst ter wereld. Om het Museo del Prado helemaal te bekijken heb je meer dan een dag nodig. Er huizen zo'n zesduizend schilderijen en beelden waaronder kunstwerken van grote meesters als Goya, Rubens en Rembrandt.
De Paseo del Prado komt uit op het drukke Plaza de Cibeles waar het drukke verkeer over de rotonde raast. Hier staat de fontein en het beeld van een door leeuwen getrokken voertuig met daarop Cybele, de godin van de vruchtbaarheid. Met het indrukwekkende hoofdkantoor van de Spaanse post, de Banco de Espana en de drukke rotonde is dit plein een kenmerkend punt van de stad en tevens de plek waar gefeest wordt als Real Madrid een belandrijke titel wint.

Inwoners van Madrid praten over El Retiro, maar de officiele naam van het park is Parque de Buen Retiro. Vanochtend is het stil in het park en kan ik ongestoord van de rust genieten in de drukke ochtendspits. Regelmatig komen hardlopers en joggers ploeterend en zwetend voorbij en senioren laten hun hondje uit in het park of lezen op een bankje de krant. Het stadspark speelt een sleutelrol in het stedelijke leven als soort van gemeenschappelijke tuin. Met 120ha groen in het centrum maakt het park het leven in de stad een stuk aangenamer. Op zondag schijnt half Madrid hier te zitten. Centrum van het park is het kunstmatige meer waar bootjes verhuurd worden.
De voormalige koninklijke tuinen voor de poorten van de stad vormen nu het groene hart van Madrid.
In de hoek van het park ligt de botanische tuin met zeldzame planten en bomen uit heel de wereld. De eerste dahlia's die in Europa verschenen zijn hier opgekweekt uit zaad uit Mexico.
Achter de tuinen loop ik over de boekenmarkt over de Calle de Claudio Moyano, langs het prachtige gebouw van het Ministerio de Agricultura richting het station.

Vandaag wil ik een uitstapje maken naar het 70 km verderop gelegen Toledo en begeef me naar het Estacion de Atocha. In het gebouw van gietijzer en glas is in de stationshal een tropische tuin aangelegd met een vijver vol schildpadden. Het is geen straf om hier tussen de exotische beplanting even te moeten wachten op de trein.
Bij de kaartverkoop blijkt al hoe toeristisch Toledo is, de komende trein is uitverkocht. Maar ik heb geen haast, over 2 uur komt de volgende waarvoor ik gelukkig wel een kaartje kan bemachtigen.
Nu heb ik nog even de tijd om de tuin en het stationsgebouw goed te bekijken en ga nog maar even terug naar het nabijgelegen park om daar een terrasje te pikken.
De NS kan duidelijk nog leren van Renfe, de Spaanse spoorwegen, voor 20 euro krijg ik een retourtje met gereserveerde, ruime plaatsen voor de 30 minuten durende treinreis. De treinen zijn al even comfortabel en netjes als het station dat meer lijkt op een moderne luchthaven.
In 2004 kwamen hier bij een terroristische aanslag 191 mensen om het leven, de veiligheids-maatregelen zijn nu zichtbaar aangescherpt. Tassen gaan op het perron door de scanner en er loopt veel beveiliging rond. De trein vertrekt stipt op tijd en een half uurtje later sta ik moeiteloos op het eveneens prachtige station van Toledo.

TOLEDO

Vanuit de trein is er al een prachtig uitzicht op de heuvel met de oude ommuurde vestingstad boven de rivier de Taag. Er staan verschillende toeristenbussen te wachten op de aankomende trein, die snel vol zitten door de stroom dagjesmensen. Ook de lokale bus komt net aanrijden, maar ik besluit weer te gaan lopen. Zo te zien is het een wandeling van een minuut of 10 tot aan de heuvel met een flinke klim naar boven. Alhoewel het behoorlijk warm is laat ik me niet kennen en begin vrolijk aan de vele trappen.

Vreemd dat ik de enige ben die op deze manier het centrum van het drukbezochte Toledo wil bereiken. Zuchtend en puffend door een slechte conditie en de warmte blaas ik regelmatig uit in de schaduw van een afzichtelijk gebouw. Als ik uitgeput boven kom blijkt het een parkeergarage te zijn, mét lift en roltrappen...............
Maar goed, ik kan zeggen dat ik op een sportieve, aloude én authentieke manier de oude stad heb bereikt.

Plaza de Zocodover is het hart van de oude stad, een gezellig plein met rondom terrasjes en tappasbars. Al gauw blijkt dat het hier wel erg toeristisch is, er zit zelfs een Mac Donalds en veel souvenierswinkeltjes. Ook verder in de oude stad overheerst de toeristische sfeer, de oude stad van Toledo is eerder een openluchtmuseum en veel van de woningen zijn veranderd in toeristenwinkeltjes, hotelletjes en restaurantjes. Er zijn veel Japanners te vinden, die een kunstreis maken en verspreid door het hele stadje in de straatjes op een stoeltje zitten te tekenen en schilderen.

Toledo is algemeen bekend als "De stad van de drie culturen", een benaming die verwijst naar de christelijke, mohammedaanse en hebreeuwse culturen die eeuwenlang binnen de stadsmuren leefden. In de late Middeleeuwen heerste hier een verrassend grote tolerantie en leefden islamieten, christenen en joden vredig naast elkaar. Daardoor ontstond een rijke cultuur, die tot uiting kwam in de geneeskunst, wetenschap, literatuur, architectuur en kunst. Deze verbroedering van tradities is nog duidelijk te zien in de architectuur waar de gebruikelijke artistieke stijlen van de drie culturen zich vermengen. Zo zijn er naast de kathedraal en kerken ook twee historische synagogen en een moskee bewaard gebleven.

Het rijk versierde stationsgebouw ziet er mooi, maar nogal over-gerestaureerd uit. Rond 1925 was dit het trefpunt van de Hoogverheven Orde van Toledo, onder wie Salvador Dali, die regelmatig in Toledo kwam om de hele nacht door te halen.

Ook nu is Renfe weer keurig op tijd om me, samen met veel andere toeristen, in een half uur terug te brengen naar Madrid.
Aldaar aangekomen haal ik m'n spullen op bij het hostel om de laatste nacht door te brengen in Barajas, niet ver van de luchthaven. Morgen zal Ryanair me in alle vroegte weer naar Eindhoven brengen voordat de metro om 6:00 uur begint te rijden.

Inmiddels kan ik terugkijken op een paar geslaagde dagen.
Toledo, schilderachtig, prachtige ligging en mooi bewaard gebleven, maar enigszins kunstmatig en weinig authentiek. Ik had niet verwacht dat het zo toeristisch zou zijn. Desondanks was het een leuke middag, lang genoeg en toch wel aardig om eens gezien te hebben.

Hoewel Madrid voor mij niet bij de mooiste steden van Europa hoort was het zeker de moeite waard. Ondanks de drukte en hectiek van de metropool heerst er een bijzondere en gezellige sfeer, die het samen met de prachtige palacio's, plazza's, de architectuur en het vele groen van de parken en tuinen tot een prettig verblijf maken. Wellicht nog eens voor herhaling vatbaar, er is nog genoeg te zien en te beleven in Madrid en omgeving.