Rome- Vaticaanstad- Abruzzo

Italië, officieel de Italiaanse Republiek, is een land in Zuid-Europa en behoort tot de Europese Unie. Ten noorden grenst Italië aan Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië. De rest van het land wordt omringd door de Tyrreense Zee, de Middellandse Zee, de Ionische Zee en de Adriatische Zee.
De eilanden Sicilië, Sardinië en Elba en een aantal kleinere eilanden behoren ook tot Italië.
De hoofdstad van Italië is Rome (Roma). Daarin bevindt zich het onafhankelijke Vaticaanstad waarvan de paus het hoofd is. Een tweede onafhankelijke enclave binnen de Italiaanse grenzen is San Marino. Belangrijke steden zijn Milaan (Milano), Turijn (Torino), Genua (Genova), Venetië (Venezia), Florence (Firenze), Bologna, Verona, Napels (Napoli), Ancona, Bari, Messina en Palermo (de hoofdstad van Sicilië).

ROME

Na een geslaagde landing op Aeroporto di Roma-Ciampino of Giovan Battista Pastine Airport zoals het vliegveld van Ciampino ook wel wordt genoemd, begeven we ons naar de bus die ons in zo'n 45 minuten naar het 15 km verderop gelegen hartje van Rome brengt. We stappen uit bij het Termini Station, vanwaar we na een kwartiertje lopen ons hotelletje vinden dat tegenover de Santa Maria Maggiore basaliek ligt.
Een prima accomodatie in een oud pand, met behulpzame mensen en vriendelijke service, wat voor de Romeinse hotels niet vanzelfsprekend is. We krijgen de keuze uit 2 kamers en kiezen de rustigste, die boven een binnenplaatsje ligt. We zitten midden in de drukke stad, maar daar zullen we hier geen last van hebben. Nadat we ons wat opgefrist hebben wordt het ook tijd voor een inwendig opfrissertje. Vanaf het terrasje tegenover de kerk zien we een processie door de straat trekken, dit katholieke gebeuren blijkt hier op de zondagnamiddag nog volop gebruikelijk.
We maken ook meteen kennis met de gepeperde prijslijsten van de terrassen in deze stad, voor een glaasje fris of een kopje cappuccino betaal je op het simpelste terrasje meer dan 5 euro als je er rustig voor wilt gaan zitten. Nou ja, rustig is het hier niet eens, zo pal langs de drukke weg waar de schooters je bijna van je stoel scheuren en gezellig ook niet met de kale en oncomfortabele plastic stoeltjes.
Veel Italianen zelf drinken snel wat aan de bar, dan is de rekening meer dan gehalveerd. Net als overal ter wereld wordt ook hier klinkende munt geslaan uit de toeristen bij druk bezochte plekjes.

Piazza dell’ Esquilino

De geschiedenis van de Basilica di Santa Maria Maggiore gaat terug naar de vierde eeuw. In deze periode hadden velen in het Romeinse Rijk zich bekeerd tot het Christendom en menig vrome Romein gaf zijn rijkdom uit ter verering van Maria en de Apostelen.
Volgens de legende dankt de grootste van 80 Mariakerken zijn bestaan aan ongewone sneeuwval in augustus. In de nacht van 4 op 5 augustus 352 droomde de patriciër Julianus dat de maagd Maria hem opdroeg een kerk te bouwen op de plek waar de volgende morgen sneeuw zou liggen. Op de heuvel Esquilijn waar thans de basiliek staat, trof hij de volgende ochtend, hartje zomer, een dik pak sneeuw aan in de vorm van het fundament van een kerk. Toen ook Paus Liberius eenzelfde visioen bleek te hebben gehad besloot Julianus de bouw te financieren. In eerste instantie werd de kerk dan ook Maria ad nives (Maria-ter-Sneeuw) genoemd. Tachtig jaar na het wonder van de sneeuw werd de kerk herbouwd en vergroot en kreeg zijn huidige naam.
Tegenwoordig is de kerk in het bezit van het Vaticaan en nog steeds wordt op 5 augustus de bijzondere sneeuwval herdacht door tijdens de mis vanuit de koepel witte bloemen naar beneden in de basiliek op de kerkgangers te laten neerdalen.

Geen enkele andere zitplaats in Rome is meer in trek als de treden van de Spaanse Trappen op het Piazza di Spagna. Bedevaartgangers, rugzaktoeristen, reisgroepen en reizigers hangen hier rond, maar ook voor -vooral jonge- Italianen zelf is het plein en de trappen een gewilde ontmoetingsplek. Het is hier een komen en gaan van vele nationaliteiten en toch vind ik er een sfeer van rust en gezelligheid.
Ook is dit het kloppend hart van de modezaken en design merken. De straat die uitloopt op de trappen is de Via Condotti. Dit is één van de meest exclusieve winkelstraten ter wereld. Grote designers als Giorgo Armani, Gucci, Versace, Prada en D&G hebben er een vestiging.

De trappen werden aangelegd ter vervanging van het voetpad dat het plein verbond met de Franse kerk en het waren de Fransen die het geld voor de bouw schonken. In eerste instantie was de naam van het plein dan ook Piazza di Francia. Later werden zowel de trappen als het plein naar de Spanjaarden genoemd vanwege de vestiging van de Spaanse ambassade in het begin van de 17de eeuw. Kenmerkend voor misschien wel 's werelds beroemdste trappen is het zeer efficiënte afwateringssysteem dat ervoor zorgt dat de trappen nooit onder water komen te staan.

Helaas stond de Franse kerk, Trinta dei Monti in de steigers. Voor een enkel bruidspaar geen probleem om hier toch de huwelijksfoto's te maken, het brengt geluk in het huwelijk om op de trouwdag over de trap naar boven te lopen en daar doet geen steiger wat aan af.

Het grote voorbeeld voor het broertje in El Djem en met eenzelfde bloederige geschiedenis zeker niet de meest beschaafde.

In geen enkele stad ter wereld is de ontmoeting tussen oud en nieuw zoals in Rome. De historische binnenstad is echt als een openluchtmuseum, helaas verstoord door de drukke wegen met chaotisch en luidruchtig verkeer.
In de wereldstad met 3,8 miljoen inwoners is het historische centrum tussen de rivier de Tiber, station Termini, villa Borghese en het Forum Romanum relatief klein. Je kunt met een paar goede schoenen en een beetje conditie de bezienswaardigheden lopend bereiken en anders is er ook nog de -welliswaar niet heel uitgebreide maar wel goedkope- metro om snel naar de andere kant te komen.

Castello Sant Angelo, in het Nederlands bekend als de Engelenburcht, gebouwd als mausoleum voor Keizer Hadrianus -die ik eerder in Libië al uitgebreid had ontmoet- maar later door de pausen als verdedigingswerk gebruikt en nu een dependance van het Vaticaan. Helaas hadden we niet voldoende tijd om het kasteel van binnen te bezichtigen, een goede reden om een muntje in de Fontana di Trevi te gaan gooien om nog eens terug te komen. Dit schitterende bouwwerk is zeker de moeite waard, maar er is zoveel meer in Rome en je komt hier tijd te kort.

Het Pantheon is het best geconserveerde monument in Rome. Een prachtig bouwwerk, van buiten, maar vooral van binnen. De enorme rotonde, door een koepel overdekt, is een grote prestatie van de Romeinse architecten. Het enige zonlicht in de tempel komt van het gat in de koepel dat ook echt open is.
Tussen de restaurantjes aan het Piazza della Rotonda heeft ook de rode M op deze unieke plek een terrasje, de hamburgertent heeft wel zijn aanzien aan moeten passen aan de omgeving. De stoelen op het terras van de Mac zijn dezelfde als van de buren, in tegenstelling tot de prijslijst. Echte Nederlanders als we zijn gaan we eerst onze dorst lessen met een betaalbare halve liter cola light in een wegwerpbeker en springen we dan over het hekje naar de buren voor een flesje prosecco. Het uitzicht en de zitplaats waren er niet minder om.

Aan de overkant van de Tiber ligt het gezellige Trastevere met smalle steegjes en schaduwrijke pleintjes. Hier is het gezellig zitten op de terrasjes en het eten betaalbaar en lekker. Een verademing om hier even uit te blazen na alle drukte van de stad.

Vaticaanstad

Rome zonder de st Pieter te bezichtigen kan natuurlijk niet vinden we met onze roomse achtergrond. We nemen dan ook de metro naar Ottavanio, de halte die ook wel San Pietro wordt genoemd. Dat kan niet missen en het is dan ook nog maar een kleine wandeling naar het bekende plein. Daar staat 's morgens om 9 uur al een behoorlijke rij mensen die hetzelfde idee hadden als wij en de kathedraal in willen. Het gaat echter vrij snel, maar eenmaal bij de ingang worden we tegen gehouden door de zedenpolitie. Onze schouders zijn te bloot en zo komen we de kerk niet in. We hadden verwacht dat de paus wel zo gastvrij zou zijn om een omslagdoekje ter beschikking te stellen, maar daar beginnen ze niet aan bij de st Pieter. Er zat niks anders op dan eerst een shawl aan te gaan schaffen, de winkeltjes in Vaticaanstad doen goede zaken met de verkoop hiervan. Voor 10 euro kunnen we onze onzedige schouders bedekken en opnieuw nemen we plaats achteraan in de rij, je moet er wel wat voor over hebben om de pracht en praal in de kerk der kerken te mogen aanschouwen.

De stadsstaat Citta del Vaticano is een souvereine staat waarvan het grondgebied geheel omsloten wordt door de stad Rome. De kleinste staat ter wereld wordt omringd door hoge muren, bewaakt door de strenge Zwitserse Garde en geregeerd door de kerkvorst. Op deze halve vierkante kilometer wonen zo'n vijfhonderd mensen. Het zijn vooral geestelijken die resideren in het niet te onderschatten machtscentrum van de Katholieke kerk.
De Basiliek van San Pietro staat op de plaats waar de eerste Paus, de apostel Petrus, zou zijn begraven. Het zou de grootste kerk ter wereld zijn en is ook gewoonweg overdonderend. Het heiligdom van het katholicisme is overweldigend in zijn pracht en praal, grootte, en rijkdom, maar ook door de miljoenen pelgrims die uit de hele wereld hiernaartoe komen. Sinds de aanslag op de Paus in 1981 is de beveiliging pittig en nogal onvriendelijk: met een kinderwagen kom je de kerk niet in. Trouwens ook niet met een te korte broek of blote schouders. In (en op en onder) de basiliek kun je je vergapen aan de rijkdommen en kunstschatten van de katholieke kerk.

ABRUZZO

Abruzzo, zoals de Italianen zeggen, ligt in het hart van Italië. Je vindt er 3.000 meter hoge Apennijnen-toppen, bergdorpen waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan, maar ook heerlijke stranden en stadjes met een lange historie zoals Sulmona en Scanno. Hou je van wandelen en natuur, dan kun je genieten van de unieke bergflora en fauna in de natuurparken. Keuken en wijnen van de Abruzzen zijn uitstekend.

In de relatief onbekende regio Abruzzo vind je azuurblauwe meren, massieve bergtoppen én het meest gefotografeerde dorpje van Italië. 

Sulmona

Piazza XX Settembre

Piazza Garibaldi

Villalago

Op afstand van een prachtige busrit door de bergen vanuit Sulmona liggen diverse middeleeuwse borghi als adelaarsnesten tegen de heuvels geplakt. Een borgho is een karakteristiek versterkt burchtstadje, dat in zijn middeleeuwse oorsprong is ontstaan rond een kasteel.

Scanno

Scanno zou het meest gefotografeerde dorpje van heel Italië zijn. En wij snappen wel waarom.

Het dorpje kent niet echt ‘grote’ monumenten of kunstwerken; de grootste attractie is het plaatsje zelf. Je gaat dus het beste gewoon je neus achterna! Struin rond, duik af en toe een winkel, een barretje of een kerkje in en geniet met de bewoners mee, al is het maar even, van het authentieke Italiaanse dorpsleven.

Wanneer het Lago di Scanno in de verte is verdwenen, doemt het pittoreske Scanno al snel op. Ronddwalen in deze borgo is een feest voor wie van fotograferen houdt, want werkelijk ieder straatje, steegje, balkonnetje of doorkijkje is het waard om vast te leggen. De Romaanse kerk Santa Maria della Valle is een mooi startpunt voor een wandeling door Scanno.

Aan de voet van de kerktoren vind je een standbeeld dat de vrouwen van het dorpje eert. Het is een beeld van een vrouw in de traditionele kleding van Scanno, gemaakt volgens eeuwenoude tradities waar het dorpje nog altijd zeer trots op is. Een aantal van de oudere dames in Scanno draagt de kleding nog altijd, maar vaak alleen met bijzondere gelegenheden.
Dat is niet zo vreemd: alles is gemaakt van wollen stoffen, zodat het erg zwaar en weinig comfortabel is. Toch dankt Scanno veel aan deze traditie: het dorp kreeg bekendheid toen de beroemde fotograaf Henri Cartier-Bresson in de jaren vijftig de inwoners in hun traditionele kleding fotografeerde.

De kerk van de Madonna della Valle of de kerk dell’Assunta ligt op het gelijknamige plein en is de belangrijkste kerk van de stad. De oorspronkelijke bouwperiode is waarschijnlijk de twaalfde eeuw, de kerk is regelmatig gerestaureerd, vooral na aardbevingen, en heeft nu een Romaanse stijl maar is gebouwd met een lokale steensoort. Andere bezienswaardige kerken in het stadje of de directe omgeving zijn de kerk van San Rocco, de San Giovanni Battista kerk en de kerk van San Michele Arcangelo met een mooi barok interieur. Er zijn ook een aantal paleizen of villa’s te zien, fonteinen en standbeelden zoals een bronzen standbeeld van paus Johannes Paulus II. Opmerkelijk in het stadje zijn de “Scannobogen”, de Romeinse bogen van natuursteen zijn gebouwd bij de oude stadsmuren of als doorgang naar het oude centrum boven de smalle straten maar soms ook om twee huizen met elkaar te verbinden.

In het historische centrum zijn een aantal goudsmeden, een van de oude ambachten in het stadje. Er is ook een wolmuseum en een traditionele klederdracht die gedragen werd bij huwelijken en nu nog wordt gedragen tijdens het jaarlijkse festival Ju Catenacce op 14 augustus. Tijdens dit festival is er een huwelijksfeest, een parade, ceremoniële dansen op het plein en er worden traditionele zoete gerechten uitgedeeld. De restaurants in Scanno staan bekend om hun lokale keuken met streekgerechten van oude recepten en ingrediënten uit de bergen.