Je hebt zo’n 26.000 dagen
tussen niets en eeuwigheid
Je kunt lachen, je kunt klagen
maar elke dag ben je voor eeuwig kwijt
(Klein Orkest)
PUGLIA
De verborgen schat van het zuiden...
De regio Puglia, in Nederland ook wel Apulië genaamd, ligt in de hak van de laars en het gebied daar net boven in Zuid-Oost Italië.
Dit oude Italië wordt met grote sprongen ontdekt door het toerisme, dus de hoogste tijd om hier eens een kijkje te gaan nemen en de massa voor te zijn.
Er is veel rijke historie en een typische cultuur, die goed bewaard is gebleven in dit nu nog vrij onbekende gebied. Alle steden in Puglia hebben hun eigen barokke of middeleeuwse centrum en de talrijke pittoreske dorpjes zijn uniek met hun bijzondere bezienswaardigheid, de trulli. Dit zijn merkwaardig witgekalkte ronde huisjes met een zwart natuurstenen konisch koepeldak die al eeuwen het landschap van Puglia opvrolijken.
Ryanair bengt me vanuit Eindhoven naar Brindisi, dat de uitvalsbasis wordt om deze regio te ontdekken. De stad zelf heeft een paar bezienswaardigheden die de moeite waard zijn, maar ook in de omgeving vind je talloze prachtige plekken om te bezoeken. Ik begin, net als de vroegere zeevaarders uit het oosten, in de haven van Brindisi om van daaruit de schatten die het omringende land van Puglia herbergt te ontdekken.
BRINDISI
Voorbij de haven begint de wandelboulevard langs zee en aan de overkant na een wandelingetje door de smalle straatjes komen we op Piazza Duomo, waar uiteraard de Romaanse kerk het belangrijkste bouwwerk is. De klokkentoren heeft echter een barokke stijl en dateert uit 1780. Rond het altaar liggen nog resten van de originele mozaïekvloer.
Aan het plein vind je ook de Portico dei Templari, een 14e-eeuwse ‘porticus’ die is vernoemd naar de tempeliers, maar waarvan wordt vermoed dat het eigenlijk een loggia was en onderdeel van de eerste bisschoppelijke residentie in de stad.
Wanneer je vanaf het plein de Via Colonne in loopt, weer richting zee, kom je aan het einde de zuil tegen die ooit het einde van de Romeinse Via Appia markeerde. Er waren er oorspronkelijk twee, maar slechts een zuil heeft de tand des tijds goed doorstaan.
Een van de eerste dingen die ik zou moeten doen zodra we in Puglia zijn aangekomen is panzerotti eten, een typisch gerecht uit Puglia. De panzerotti worden vaak verward met de calzoni, maar in Brindisi zijn ze er duidelijk over: de panzerotti zijn namelijk gefrituurd terwijl de calzoni in de oven worden bereid. Hoe dan ook wordt er voor beide dezelfde pasta/ deeg gebruikt, namelijk die van voor de pizza.
Als ze net uit de frituurpan kwamen dan zou het echt genieten moeten worden.
De panzerotto is meestal een vegetarisch voorgerecht of bijgerecht, maar er zijn ook varianten met vis of ham. Deze lekkernij zou vrijwel overal te verkrijgen moeten zijn in de regio. Maar ik trof het niet, ik kwam net te laat, te vroeg of in het verkeerde restaurantje en net vandaag was er geen enkele panzerotti meer te vinden waar ik ook maar kwam.....
Dan maar zelf maken? De basisvulling is die van de tomatensaus en mozzarella, vaak nog met een olijf erbij. Maar je mag natuurlijk je fantasie gebruiken en bijvoorbeeld ansjovis, tonijn of kappertjes erin doen. De tomatensaus eerst met ui, oregano en zout voorbereiden en gloeiend heet opdienen.
Lecce
Wat de renaissance is voor Florence, is de barok voor Lecce. Zo hoor je de inwoners van de stad, die zo’n 40 kilometer ten zuiden van Brindisi ligt, vaak zeggen. In het historische centrum vind je inderdaad enkel prachtige barokke gevels, opgetrokken in de schitterend witte lokale pietra leccese.
Trek zeker een middag uit voor een bezoek aan Lecce, zodat je niets mist. Begin je stadswandeling op Piazza Sant’Oronzo, waar de beschermheilige van de stad uitkijkt over de resten van het oude Romeinse amfitheater. Bewonder dan de uitbundige gevel van de Santa Croce (Via Umberto I) en wandel daarna via de charmante straatjes richting Piazza Duomo.
Gallipoli
Een absolute aanrader in de omgeving van Brindisi (ca. 80 kilometer zuidwaarts) is Gallipoli. De kathedraal domineert het aangezicht van het historische centrum van dit mooie vissersdorp, dat op een klein ‘schiereilandje’ in de Ionische Zee ligt. Gallipoli is rijk aan barokke architectuur, opgetrokken uit de lokale carparo-tufsteen. De Fontana ellenistica is eveneens bijzonder: het zijn overblijfselen van een ‘hellenistische’ fontein waarop mythologische scènes uit Ovidius’ Metamorfosen staan afgebeeld.
Ostuni
La citta bianca
Dankzij de regelmatige treinverbinding vanuit Brindisi sta ik een goede 20 minuten later op het station van Ostuni, dat in het industriegebied van de stad ligt. Het is nog zo'n 3km naar 'centro storico' en de bus rijdt net voor mijn neus weg omdat ik nog een buskaartjes moest kopen in het stationscafé. Da's leuk dan, het is nog een uurtje wachten op de volgende bus, die aansluit op de treinen die Ostuni binnenkomen.
Even overweeg ik te gaan lopen, maar het is een wel erg saaie wandeling, over het industrieterrein en tevens heuvel op. Het is nog vroeg, mooi tijd voor een kopje cappuccino met cannoli.
Al van ver zie je Ostuni liggen: een witte stad op de heuvel, bekroond door de zandstenen 15e eeuwse kathedraal met zijn kleurige koepel.
Het stadje wordt omgeven door een Middeleeuwse vestingmuur, vanwaar je uitzicht hebt over eeuwenoude olijfgaarden tot aan de Middellandse Zee.
Het oude, authentieke centrum ligt op het hoogste punt en is levendig en schilderachtig. Je kunt er heerlijk ronddwalen door de kleine straatjes. Iedereen is verplicht om zijn huis wit te kalken, maar aan de hier en daar afbladderende kalklaag te zien gebeurt dat echt niet overal ieder jaar.
Pittoreske doorkijkjes bieden telkens weer een onverwachtse blik op de blauwe zee in de verte.
Puglia verbaast eenieder die er voor het eerst komt. Het is het magische land van de middeleeuwse kastelen, kathedralen, kerken en barokpaleizen.
Het is allang geen arme, zuidelijke regio meer waar ooit je bezittingen vogelvrij verklaard waren en waar je grote kans liep om op klaarlichte dag beroofd te worden.
Tot vijftien jaar geleden was Puglia toeristisch gezien voor buitenlanders nog een ongerepte streek, die eigenlijk alleen diende als vertrekpunt voor globetrotters en interrailers die vanuit Bari en Brindisi de boot naar Griekenland namen. Ze hadden er geen idee van dat ze de mooiste stad van het zuiden, Lecce, links lieten liggen.
Voor Noord-Italiaanse vakantiegangers, die Griekenland te duur en te druk vonden, lag dat anders. Zij hebben dit mooie gebied al eerder als vakantiebestemming verkozen. Ook beroemdheden hebben inmiddels de charme van Puglia ontdekt, Michael Gorbatsjov heeft er een huis en Justin Timberlake vierde zijn huwelijksfeest in het 'nieuwe Toscane'.
Volgens de Italianen zelf behoren de stranden van Puglia tot de mooiste van het land en dat is ook te merken in augustus, als de Italianen massaal vakantie hebben. Zeker dan is het hier geen achtergebleven gebied meer. Maar rijen dik op het strand liggen zoals aan de Riviera is er gelukkig nog niet bij. Daarvoor is de uitgestrekte kustlijn te lang en te afwisselend. Er zijn woeste rotskusten bezaaid met grotten. Maar ook inhammen met duinen en uitgestrekte stranden die met een beetje fantasie op de Nederlands kust lijkt, maar dan met mooi wit zand en een azuurblauwe, heldere zee.
Het is in Italië niet altijd handig om aangewezen te zijn op het openbaar vervoer. Stations liggen vaak kilometers ver uit het centrum en daarnaast zijn er regelmatig treinstakingen, vooral in het weekend.
Dat bleek ook nu weer, voor de zoveelste keer trof ik een verstoorde dienstregeling. Daardoor heb ik niet zoveel kunnen zien als de bedoeling was en is deze regio zeker weer voor herhaling vatbaar. Hier is nog zoveel te ontdekken, vrijwel ieder plaatsje in Puglia is wel de moeite waard.
Wordt vervolgd!
Maak jouw eigen website met JouwWeb