In september 2016 breng ik wederom een bezoekje aan Bulgarije. Ditmaal willen we de Rila bergen in trekken en het Rila klooster bezoeken.

Met Wizz Air landen we op de oude terminal 1 van Sofia airport, die nog gebruikt wordt voor de low cost airlines. Sofia Airport lig 10km ten westen van de hoofdstad, terminal 2 is sinds april vorig jaar aangesloten op het metronetwerk en overdag zijn er dus goede verbindingen naar het centrum.

RILA GEBERGTE

Vanuit Sofia airport begeven we ons via de ringweg rond de stad naar het zuiden om anderhalf uur later te arriveren in Sapareva Banya in de Bulgaarse bergen.

Het Rila gebergte ligt grotendeels binnen de grenzen van het gelijknamige Nationaal Park, een van de grootste en tegelijk ook een van de minst bekende NP van Europa.

Hier vind je eeuwenoude kloosters midden in de natuurpracht van de ruige bergwereld met kristalheldere beken en rivieren. Dat Bulgarije een gevarieerd land is wisten we al en een uurtje rijden vanaf de hoofdstad komt nu alles samen. Een variatie aan cultuur en natuur die nog grotendeels ongerept is door de vrij geïsoleerde ligging. 
De naam Rila stamt af van het Thrasiche woord roula, dat waterrijk betekent. In het Rilagebergte bevinden zich meer dan 150 gletsjermeren op hoogten tussen de 2100 en 2500 meter. Het hoogste hiervan ligt op 2786 meter, aan de voet van Mt Musala, die met zijn 2925m de hoogste bergtop van de Balkan is. Enkele grote rivieren in de Balkan hebben hier hun oorsprong en er zijn ook vele minerale bronnen te vinden, waarvan de heetste, met een temperatuur van 102°C, zich in Sapareva Banja bevindt. In dit kuuroord verblijven we enkele dagen als uitgangspunt voor een roadtrip in de omgeving.

 Het is al avond als we aankomen en kunnen niet wachten om te ontdekken hoe het er hier bij daglicht uit ziet.

's Morgens is het fris, maar met het herfstzonnetje aan de strakblauwe hemel belooft het een prachtige dag te worden. Het dorp lijkt wat uitgestorven, maar in het café aan de hoofdstraat zitten al enkele mannen op het terras in de vroege ochtendzon het nieuws van de dag te bespreken.

Ook wij nemen onder het genot van een vettig Bulgaars broodje en cappuccino als ontbijt het dagprogramma maar eens door. We besluiten richting het Rila klooster te rijden door het berglandschap dat in prachtige herfstkleuren is gehuld.

Meer dan tweehonderd gletsjermeren, diepe valleien, alpiene weiden en dichte eeuwenoude oerbossen vormen in deze omgeving een schitterend wandeldecor in de zomer en herfst. In de winter zijn er diverse mogelijkheden om te skiën.

SAPAREVA BANYA

RILA KLOOSTER

Op een hoogte van 1147m midden in een dicht loofbos eindigt de weg op de parkeerplaats bij de vestingmuur van het Rilaklooster. Het complex en de omgeving straalt een en al schoonheid, rust en harmonie uit.

Het Rila klooster is het bekendste klooster van Bulgarije, dat jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers trekt. We hebben een goed moment uitgezocht, er is slechts een handvol mensen en een enkele toeristenbus. Met Pasen en op de verjaardag van Ivan Rilski op 18 augustus, alsmede op zijn naamdag op 19 oktober schijnt dat wel anders te zijn. Op deze dagen komen de bezoekers met grote getalen uit het hele land en daarbuiten hier naar de kerk. Maar ook in het weekend en natuurlijk in het toeristenseizoen moet je hier niet zijn als je niet van grote drukte en mensenmassa's houdt.

Het op een hoogte van 1147 meter liggende klooster werd in 1335 gesticht ter nagedachtenis aan de kluizenaar en prediker Ivan Rilski (volgens overleveringen een broer van tsaar Petâr), die zich enkele kilometers van de plaats waar zich het klooster bevindt, als kluizenaar in de grotten terugtrok als protest tegen de wijze waarop de kloosters aan het einde van de 9e eeuw gerund werden. Hij wilde terug naar de eenvoud en de ontberingen van de vroege christenen. Het klooster zou, dankzij de inspanningen van zijn volgelingen, uitgroeien tot een belangrijk godsdienstig centrum voor de gehele Balkan met vele contacten met andere kloosters van waaruit het christendom zijn weg vond. Dat heeft Rilski allemaal niet meegemaakt, hij leefde als een kluizenaar en hij stierf als zodanig. Het klooster bezat niet alleen grote invloed binnen de orthodoxe kerk, het was ook zeer rijk dankzij de vele schenkingen die de monniken ontvingen tijdens hun aquisitietochten door het land.

Ook het grondgebied waarop het klooster gebouwd was breidde zich steeds verder uit. Zo schonk tsaar Ivan Shishman het klooster meer dan 20 dorpen en onafzienbare vruchtbare landerijen. Het huidige klooster beslaat een oppervlakte van bijna 9000 m2 en bevat ongeveer 1000 kamers en kloostercellen. . De keuken werd als zodanig voor het laatst in 1946 gebruikt, er werd toen een maaltijd gekookt voor 5000 gasten!

In de loop der tijd is het klooster meerdere malen geplunderd, hersteld, vernietigd, opnieuw opgebouwd en ook nog eens door brand verwoest. Wat je nu ziet is gebouwd in de 19e eeuw.

De oudste dingen zijn nu te zien in het historisch museum dat is ondergebracht in een van de zijvleugels van het klooster. Daar is ook het kruis van Rafaël te vinden, een houten kruis van nog geen meter hoog. Dat werd aan het einde van de 18e eeuw gemaakt door een monnik. Jarenlang beitelde hij in de avonduren kleine figuurtjes uit het hout, tot hij alle bekende bijbelse taferelen in het kruis had verwerkt. Sommige figuurtjes zijn niet veel groter dan een rijstkorrel.

Toen hij het in 1802 af had, werd hij blind.

In het Nationaal Park Rila liggen ongeveer 280 gletsjermeren, waarvan de Zeven Rila Meren in dezelfde vallei de bekendste en best bereikbare zijn. Vanuit Sapareva Banya loopt een goede weg in de richting van Panichishte naar een skigebied met stoeltjeslift. Buiten het winterseizoen doet de kabelbaan dienst om wandelaars naar het hooggelegen merengebied te vervoeren.

Elk van de zeven meren heeft een naam die bij de eigenschappen van het meer past. Het hoogste meer heet Salzata, wat De Traan betekent. Het water van dit meer is ontzettend helder, je kunt erg diep in het meer kijken. De op een na hoogste heet Okoto, dit betekent Het Oog. Deze naam heeft het meer te danken aan de bijna perfect ovale vorm. Met een diepte van 37,5 meter is dit het diepste meer van de zeven. Babreka, wat De Nier betekent, is het meer met de steilste kust en heeft de vorm van een nier.

Het meer met de grootste diameter is Bliznaka, dat betekent De Tweeling. Wanneer er ´s zomers veel water verdampt wordt dit meer verdeeld in twee helften. Het meer met de meest onregelmatige vorm is Trilistnika, wat Klaver betekent. Het minst diepe meer is Ribnoto Ezero, dit betekent Het Vissenmeer. Het laatste en laagst gelegen meer van de zeven is Dolnoto Ezero, dit betekent Het Laagste Meer.

Rondom de meren zijn wandelroutes uitgezet, maar wandelschoenen zijn een must. Het is klimmen en klauteren over de rotsen en de prachtige omgeving maakt het ontbreken van goede wandelpaden en markeringen helemaal goed.

BANSKO

Aan de voet van het Piringebergte, in het dal van de Razlog op 930m hoogte, ligt de toegang tot Nationaal Park Pirin: de 12.000 inwoners tellende stad Bansko.

De afgelopen jaren heeft dit gebied, dat wordt gekenmerkt door lange winters met veel sneeuw en tamelijk koele zomers, zich ontwikkeld tot een van de leidende wintersportcentra van het land.

VITOSHA NATIONAAL PARK

Op de weg terug naar Sofia rijden we via Simeonovo en Dragalevtski naar Vitosha Mountain. De voet van deze berg ligt nauwelijks 7km van de hoofdstad. Sofia is waarschijnlijk de enige hoofdstad in Europa met een hoge berg en Nationaal Park als achtertuin. Logisch dan ook dat bij de inwoners van de stad het Nationaal Park een populaire bestemming is in het weekend. Op zaterdag en zondag is er dan ook frequent openbaar vervoer vanuit de hoofdstad naar het Nationaal Park.

Zowel ‘s zomers als 's winters is het een bestemming om niet te vergeten. In de winter in hoofdzaak om te skiën en te langlaufen, in de zomer om te genieten van de frisse berglucht en de verkoeling. De top van Vitosha of Cerni vrâh, zwarte berg, ligt 2290 meter boven de zeespiegel en is voor de geoefende bergwandelaar niet al te moeilijk bereikbaar, ook al is de letterlijke vertaling van Vitosha ‘hoog en steil’. De minder ervaren wandelaar zal de tocht naar de top als vermoeiend, maar zeer indrukwekkend ervaren.

Voor ons is het nu helaas te laat in de middag voor een langere wandeling, na een klein rondje en kijkje bij de skilift, die alleen in het weekend in werking is, moeten we ons weer richting Sofia begeven.

Als we nog eens ooit een weekend in de stad zijn, zit een uitgebreidere wandeling in Vitosha er wellicht een volgende keer wel in.