De oorspronkelijke naam van Montenegro, Црна Гора, Crna Gora, 'zwarte berg' komt uit het Venetiaans en is nog steeds een treffende omschrijving voor het ongerepte land op de Balkan met uitgestrekte bossen en diepe ravijnen. Het ligt aan de Adriatische Zee tegenover Italië en grenst, vanaf de zee met de klok mee, aan Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië. De Montenegrijnse hoofdstad is Podgorica. Het land heeft een bevolking van een kleine 650.000 inwoners, met bijna 170.000 in de hoofdstad Podgorica en is sinds 2006 een onafhankelijke staat.  In december 2010 werd het land kandidaat-lid van de Europese Unie.

Het  ongerepte land van de Zwarte Berg met zijn rauwe schoonheid heeft ook nog een ander gezicht; de relatief dichtbevolkte, meer dan 250km lange kust (waarvan bijna 75km strand!) met natuurlijke havens en historische centra.

De baai van Kotor is een van de andere redenen van de lofzangen over het land, het is een van de meest diepgelegen baaien aan de Adriatische zee. Dit is de reden waarom de baai ook wel Europa's meest zuidelijk gelegen fjord wordt genoemd. De hele baai is niet voor niets door Unesco uitgeroepen tot Werelderfgoed.

Samen met de steile, uit de zee oprijzende rotswanden van het Orjen en Lovcen gebergte, maakt dat de baai van Kotor één van de meest spectaculaire, mediterraanse landschappen van Montenegro of misschien wel van heel Europa heeft. De kuststeden hebben een uitgesproken mediterrane sfeer en bijna oosterse bazaars, de spectaculaire bergpas over de Lovcen boven Kotor geeft een indruk van het grandioze berglandschap verder in het achterland.

HERCEG NOVI

Over de 50km vanuit Dubrovnik doet de bus een uur voordat we aankomen op het busstation in het zonnige stadje, dat prachtig gelegen is aan de baai.  De terugweg zal beduidend langer gaan duren, omdat de Kroatische douane zich wil doen laten gelden en een uitgebreide bagagecontrole houdt.

In Herceg Novi is nog duidelijk dat Montenegro een tijdlang in Turkse handen in geweest; er zijn ettelijke oosters aandoende gebouwen. Met de Venetiaanse invloeden die daar later aan toe gevoegd werden is het nu een sfeervol plaatsje. Er hangt een zoete lentecocktail van sinasappelbloesem en jasmijn in de blauwe lucht. Ook hier kun je het stadje het beste te voet verkennen, maar de wel vele trappen zijn onmogelijk te vermijden. Van de zee naar het bovendeel van de stad en de hoofdweg is een flink hoogteverschil. Herceg Novi wordt niet voor niks het stadje van de trappen genoemd. Langs de waterkant loopt een prachtige wandelpromenade van bijna 7km van Igalo tot beneden Savina monastery, tot aan het midden van de 20e eeuw was dit een spoorlijn.

In het oude centrum zijn behalve de vestingwerken vooral de Turkse salaat kula, de uurwerktoren, de moeite waard.

Na de grensovergang vanuit Kroatië is Igalo het eerste plaatsje in Montenegro. Igalo ontstand na WO II uit een kuuroord waar maarschalk Tito zich liet behandelen voor zijn reuma. De modderbaden schijnen wonderen te doen.

BUDVA

Vanuit Heceg Novi rijden diverse bussen rond de baai van Kotor en verder het land in. Het is een prachtige route naar Budva, over de kustweg met schitterende uitzichten over de baai. In het plaatsje Kamenari gaan we met bus en al het pondje op en krijgen zo bij de busreis ook een boottochtje over de baai als bonus.

Zoals de meeste plaatsen heeft Budva een oud en nieuwer stadsdeel, de bus zet ons af op het station dat in het moderne centrum op een goed kwartier lopen van de oude stad ligt. Eerst komen we op de kilometers lange promenade langs het zandstrand, dat over de hele lengte bezaaid is met strandtenten, terrassen en eetgelegenheden. Het is er nu op een van de eerste zonnige dagen van het jaar al gezellig druk en er zijn zelfs mensen in het nog frisse zeewater aan het zwemmen.  In het hoogseizoen worden hier diverse muziekfestivals en feesten georganiseerd, deze badplaats zou wel eens het nieuwe Ibiza kunnen worden. Het fort in de oude stad fungeert als achtergrond voor theatervoorstellingen en evenementen. De smalle straatjes en pleintjes worden vandaag de dag voornamelijk bevolkt door boetiekjes, souvernierswinkels, kunstgalerijen, terrassen, pizzeria's en zelfs een Engelse Pub.

In de citadel huist het archeologisch museum met een tentoonstelling van de hedendaagse kunst van lokale kunstenaars. Voor dezelfde entreeprijs kun je genieten van een panoramisch uitzicht over Budva, de Adriatische zee en de kliffen.

PERAST

Aan de kust van de baai van Kotor, waarlangs een schitterende kustweg loopt, ligt Perast.

Omdat Perast de Venetianen onvoorwaardelijk had gesteund in de strijd tegen de Turken, kreeg het speciale privileges waarvan het resultaat nu nog te bewonderen is. In de tijd van de barok bouwden de rijke burgers van de stad, onder wie vooral reders en kapiteins, op de hellingen van de Iljinoberg hun paleizen.

Voor het Joegoslavische conflict was het toerisme de belangrijkste bron van inkomsten voor het land dat niet over bodemschatten of industrie beschikt. Het abrubte einde van het toerisme in 1991 betekende een economische catastrofe. In 1998 deden de eerste georganiseerde reizen opnieuw hun intrede in Montenegro, maar het Kosovo conflict remde deze opgang weer.

In 2002 voerde Montenegro (in tegenstelling tot Servië en zonder lid te zijn van de EU) de euro in en ook sinds die tijd komen de toeristen weer meer en meer terug.

KOTOR

Tegen de bijna loodrecht omhoogrijzende rotsen van het Lovcen massief ligt de havenstad Kotor. Tijdens de middeleeuwen toen Kotor op het hoogtepunt van zijn ontwikkeling was, begon men met de bouw van de nog steeds indrukwekkende stadsmuren. De driehoekige stadskern en de berg Sv Ivan worden omgeven door een muur die 5km lang is en tot wel 15m dik op sommige plaatsen. Op de top van Sv Ivan troont een vesting. Vele aardbevingen hebben de baai van Kotor getroffen, maar steeds weer werd de stad opgebouwd. In de pittoreske oude stad met zijn middeleeuwse aanzicht, is de kathedraal de belangrijkste bezienswaardigheid.

Natuurlijk was de tijd in Montenegro veel te kort, er is nog veel meer te zien en te doen in dit werkelijk schitterende land. De lovende berichten hebben niets teveel gezegd.

Voorbij Kotor begint een overweldigende weg naar de 1749m hoge berg Lovcen door de bergen, een van de mooiste van Europa. Die we helaas hebben moeten missen, net als de Nationaal Parken, de prachtige treinrit van Bar naar Servië en verder nog te veel om op te noemen.

Ook nu was de kunst van het kiezen weer een hot item. Mijn verlanglijstje heeft er een hoge prioriteit bij gekregen en ik hoop hier gauw weer eens terug te komen.